W ostatnich latach rośnie zapotrzebowanie na skuteczne i bezpieczne metody eliminacji drobnoustrojów wywołujących infekcje skórne wśród ludzi i zwierząt. Badacze z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed, we współpracy z naukowcami z Politechniki Wrocławskiej, opracowali nowatorskie rozwiązanie umożliwiające efektywne usuwanie drobnoustrojów z powierzchni płaskich za pomocą zimnej plazmy atmosferycznej. Wynalazek, który uzyskał ochronę Europejskiego Urzędu Patentowego, może znaleźć zastosowanie w skutecznej sterylizacji powierzchni w zróżnicowanych przestrzeniach, m. in. w szpitalach, laboratoriach czy obiektach hodowlanych.
Opatentowane w Europejskim Urzędzie Patentowym rozwiązanie naukowców z UG oraz Politechniki Wrocławskiej zatytułowane zostało „Sposób eradykacji drobnoustrojów chorobotwórczych z powierzchni płaskich”. Umożliwia ono wysoce wydajne usuwanie drobnoustrojów odpowiedzialnych za infekcje skórne u ludzi i zwierząt, takich jak Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty), Staphylococcus epidermidis (gronkowiec skórny), Candida albicans czy Dermatophilus congolensis. Sterylizacja odbywa się za pomocą nowatorskiego układu wykorzystującego zimną plazmę atmosferyczną (ang. Cold Atmospheric Pressure Plasma, CAPP), generowaną w formie wyładowań barierowych (ang. Dielectric Barrier Discharge, DBD) w postaci strugi gazowej.
- Trudno gojące się rany stanowią źródło ostrego bądź przewlekłego bólu, co w znaczący sposób przyczynia się do obniżenia jakości życia i gorszych rokowań dla zakażonych wielolekoopornymi szczepami bakteryjnymi zwierząt hodowlanych - wyjaśnia dr hab. inż. Wojciech Śledź. - Szczepy bakterii izolowane z ran zwierząt często przynależą do gatunków infekujących również pacjentów w środowisku szpitalnym. Warto podkreślić szczególną zjadliwość i trudność w zwalczeniu patogenów pozyskiwanych ze środowisk szpitalnych jak również ograniczoną skuteczność stosowanych konwencjonalnych terapii antybiotykowych, związaną z szerzącym się zjawiskiem wielolekooporności wśród drobnoustrojów. Wynalazek opracowany przez nasz Zespół ma odpowiedzieć na potrzebę skutecznej eliminacji drobnoustrojów z powierzchni na których często znajdują się przedmiotowe drobnoustroje i stanowią źródło zakażenia.
Nad badaniami pracowały zespoły naukowe w składzie:
- ze strony Uniwersytetu Gdańskiego: dr Agata Motyka-Pomagruk, dr hab. inż. Wojciech Śledź, dr Weronika Babińska-Wensierska, prof. dr hab. Ewa Łojkowska, mgr Michał Prusiński, mgr Jakub Orłowski
- ze strony Politechniki Wrocławskiej: dr hab. inż. Anna Dzimitrowicz, prof. PWr, prof. dr hab. inż. Paweł Pohl i dr hab. inż. Piotr Jamróz, prof. PWr.
- Od 2015 współpracujemy z naukowcami z Politechniki Wrocławskiej nad skutecznym zwalczaniem drobnoustrojów przy pomocy zimnej plazmy atmosferycznej. Wyładowania barierowe zastosowane w tym wynalazku są źródłem reaktywnych form tlenu i azotu, wolnych elektronów czy promieniowania UV o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Warto podkreślić ograniczoną możliwość uodpornienia się mikroorganizmów na metody sterylizacyjne oparte o tak złożone mechanizmy - tłumaczy dr Agata Motyka-Pomagruk.
Rozwiązanie zostało już przetestowane w warunkach laboratoryjnych. Uzyskany Patent Europejski otwiera możliwość szerszego wdrożenia opisanej technologii. Obecnie trwają poszukiwania firm zainteresowanych komercjalizacją technologii.
Wynalazek naukowców „Sposób eradykacji drobnoustrojów chorobotwórczych z powierzchni płaskich” został także zgłoszony do Urzędu Patentowego w Polsce, przeszedł procedurę weryfikacyjną i otrzymał ochronę patentową.
Procesy ochrony własności intelektualnej w postępowaniach przed urzędami patentowymi - europejskim i polskim, koordynowali specjaliści z Centrum Transferu Technologii UG.